"Wampir.Biografia symboliczna"
Maria Janion
579 stron
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria
2002 r.
2002 r.
Wampir, bo o nim mowa, to bez wątpienia najstraszniejsze monstrum, które na przestrzeni wieków przeszło swoistą metamorfozę, a jego obraz przedstawiany w literaturze czy filmie dokonał ogromnej transformacji. Możemy przywołać takie postacie jak tytułowego hrabiego Draculę z powieści Brama Stokera, okrutnego i przebiegłego oraz Louisa z książki "Wywiad z wampirem" Anne Rice, pogrążonego w smutku, wyrzutach sumienia i przytłoczonego przez tęsknotę za człowieczeństwem.A pomiędzy nimi mamy całą masę różnorodnych sylwetek bestii, mniej lub bardziej przerażających, stworzonych z legend i zabobonów, utrwalonych na wieki w dziełach literackich i filmowych.
Najlepszym opracowaniem i wyczerpującym źródłem wiedzy o pochodzeniu postaci wampira w ludzkiej świadomości i kulturze jest "Wampir.Biografia symboliczna" Marii Janion, historyczki literatury i znawczyni kultury europejskiej i polskiej.Książka podzielona jest na dwie części - w pierwszej mamy przybliżoną sylwetkę krwiopijcy, jego analizę i próbę zgłębienia obszernego tematu wampiryzmu.Pani Janion przytacza tutaj ogrom materiałów dotyczących tego żywiącego się krwią stworzenia, jego pochodzenia oraz pełnej ukrytych ludzkich lęków i skrywanych potrzeb symboliki.Autorka sięga całymi garściami z literatury i kinematografii - przykłady są liczne i dla tych, którzy jeszcze nie zetknęli się z tymi tytułami jest to również ciekawa lista lektur i filmów. Myślę, że każdy znajdzie tutaj coś dla siebie, począwszy od fanów klasyki czy powieści gotyckich, po horrory, grozę i fantastykę.
W drugiej części można znaleźć prawdziwą gratkę, coś absolutnie wspaniałego - są to przytoczone w całości i fragmentami utwory, w których treści ważną rolę spełnia ta łaknąca krwi bestia - "Wampir" Polidoriego, "Dracula"Brama Stokera czy "Chrzest ognia" Andrzeja Sapkowskiego, to tylko niektóre przykłady, w których pojawia się mroczne, urzekające widmo. Stanowią zachętę by sięgnąć po te dzieła w całości, poznać je i samemu dać się uwieść hipnotyzującemu spojrzeniu nieśmiertelnego.
Maria Janion znakomicie tłumaczy i przybliża mit wampira, dokonuje jego genezy w odniesieniu do ludzkich lęków i pragnień. Jego symbolika w sferze seksualnej to pokrętne połączenie miłości i śmierci, a sylwetka uwodzi zarówno kobiety jak i mężczyzn. Nosferatu dąży do zaspokojenia swoich pragnień, budząc jednocześnie lęk i fascynację, sieje grozę, ale ma w sobie smutek i tragedię istoty odrzuconej przez światło, stworzenia znającego tylko mrok, spowitego przez cienie.
Chyba zgodzicie się ze mną, że od pewnego czasu mamy wysyp różnego rodzaju książek czy filmów, opowiadających o wampirach, dla tych, którzy od niedawna sięgają po te tytuły opracowanie Marii Janion mogłaby stanowić doskonałe źródło informacji o pochodzeniu i początkach mitu wampirycznego, odkryliby całe mnóstwo prawdziwych perełek i różnorodnych postaci krwiopijców. Z kolei fani klasyki mogą odnaleźć wyczerpującą genezę i wiele przykładów we współczesnej literaturze, nawiązujących i kontynuujących wizje pierwotnych twórców.
Ocena: 5/5
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz